Sławna róża czy sławny ród?

Koniec roku i elegancja sylwestrowych balów sprzyjają rozważaniom o luksusie. A samochodowy luksus to przede wszystkim Rolls-Royce. Jest to kolejna „nazwa nazwiskowa”, bo pochodzi od nazwisk założycieli: Charlesa Stewarta Rollsa (1877–1910) oraz Fredericka Henry’ego Royce’a (1863–1933).
Teraz trudniejszy problem: Skąd pochodzą ich nazwiska?
Rolls wywodzi się z dawnego niemieckiego wyrazu hroth, czyli «sława; zwycięstwo». Z tego samego źródła wywodzą się imiona Roger, Rupert, Robert i Rudolf.
Etymologia drugiego jest trudniejsza do ustalenia, prawdopodobnie jednak wywodzi się ono ze słowa rose «róża», a pierwotnie mogło się wiązać z miejscem, w którym rosły te kwiaty. Mogło też być, że nazwa ta powstała z imienia, które miało formy Roese, Rohese, Rose, Royse (i, być może, inne). To zaś wywodzi się ze znanego nam już wyrazu hroth oraz heid «ród».
Jak więc widzimy, echo dawnego wyrazu oznaczającego sławę pojawia się dwukrotnie w tej nazwie. Chyba nie bez powodu.

=====
A teraz o tym, jak kojarzyć nazwy z poprzedniego wpisu: Acura – Honda, Infiniti – Nissan i Lexus – Toyota.

Nieskończony luksus z Japonii

W drugiej połowie lat 80. ubiegłego wieku na rynku pojawiły się japońskie marki samochodów luksusowych. Zwykle status produktu luksusowego zyskuje ten, którego wytwórca o jego wyjątkowość się stara, a sam produkt na rynku znany jest od dawna. W tym wypadku było inaczej. Trzy marki samochodów japońskich powstały jako wyjątkowe z założenia.
Jest więc Lexus, który do słowa luksus nawiązuje wręcz ostentacyjnie. Następnie Infiniti, który z angielskim słowem oznaczającym nieskończoność (a w domyśle doskonałość) ma wspólne wszystko z wyjątkiem ostatniej litery. Wreszcie jest Acura, nazwa tajemnicza, u nas prawie nieznana, która powstała podobno jako wygenerowana przez komputer (już ok. 25 lat temu, a to robi wrażenie). Założono, że nazwa ta nie ma nic znaczyć, ale to pewnie dotyczyło tylko języka angielskiego, bo Polacy pewnie umieliby podać jakieś skojarzenia.
Rozsądniej będzie jednak tego uniknąć. Miłośnicy zagadek niech spróbują skojarzyć te 3 luksusowe marki z firmami lepiej znanymi: Honda, Nissan i Toyota. Odpowiedź pojutrze.

Od pagórka do Peugeota

Omówienie nazw francuskich producentów samochodów trzeba doprowadzić do końca. Wobec tego dziś będzie o pochodzeniu nazwy Peugeot. Rzecz z jednej strony prosta, bo na ogół wiadomo, że nazwa pochodzi od nazwiska, z drugiej jednak skomplikowana, bo kto może wiedzieć, skąd pochodzi nazwisko?
Tak czy owak, najważniejsze, że problem ciekawy, zwłaszcza że jest to prawdopodobnie najstarsza firma samochodowa. Istniała już w początkach XIX w., a w roku 1810 bracia Jean-Frédéric i Jean-Pierre Peugeotowie wraz z innymi udziałowcami utworzyli spółkę zajmującą się wytwarzaniem wyrobów ze stali. Produkcja pojazdów zaczęła się dużo później, bo dopiero w 1885 roku, najpierw od rowerów.
Historię zostawmy historykom, nas interesuje pochodzenie nazwiska. A warto wiedzieć, że jest to nazwisko rzadkie we Francji, nosi je zaledwie ok. 420 osób. Co prawda jest też częściej spotykane nazwisko Pouget, które wywodzi się z tego samego źródła.
Tajemnica więc rozwikłana. Dzieje nazwy rozpoczęły się od wyrazu pospolitego oznaczającego pagórek, wzgórze, od nich powstały nazwy miejscowe Pouget, Pougeot, następnie różne nazwiska, w tym Peugeot, a wreszcie nazwa firmowa.