Od absolutu do Absoluta

Trzeci z najlepiej sprzedających się alkoholi na świecie nazywa się Absolut.
Nazwa ta zagarnęła na potrzeby marketingowe pewien obszar metafizyki, ale jej nazwa pierwotnie była banalna: Absolut Rent Brännvin, co znaczy «całkowicie czysta wódka». Źródłosłów sięga dalej, bo do łacińskiego absolutus, czyli «zupełny, skończony, doskonały» a także «bezwarunkowy, nieograniczony». Prawdopodobnie wszystkie języki europejskie znają słowo absolutny, dzięki czemu nazwa ma moc nie mniejszą niż trunek. Niewątpliwie jednak już tylko skojarzenie mocnego trunku i filozofii zajmującej się bytem doskonałym musi bardzo dobrze przemawiać do wyobraźni.
Nasz gramatyka z tymi subtelnymi różnicami radzi sobie nieźle, co widać w tytule.

Mars na górze Kynthos

Nazwy trunków to temat rozległy jak winnica. Zacznę więc od nazw wermutów, a ponieważ słabo je znam od strony organoleptycznej, doszedłem do wniosku, że powinienem je poznać lepiej od strony językowej. Między punktem widzenia (?) organoleptycznym a językowym nie ma w tym wypadku zresztą specjalnie wielkiej różnicy.
Nazwisko Martini, które dało początek nazwie firmowej, pochodzi od rzymskiego przydomka Martinus, a ten powstał od imienia greckiego boga wojny Marsa (łac. Mars, D. Martis) po dodaniu przyrostka -inus oznaczającego przynależność. Można więc pierwotny sens tej nazwy objaśnić słowami «należący do Marsa, poświęcony Marsowi».
Cinzano to wermutowa nazwa miejscowości i gminy w pobliżu Turynu, ich nazwa pochodzi prawdopodobnie od rodu Cinthia. Czy nazwa rodu ma podobną etymologię jak imię Cyntia (czyli Cindy)? Pewnie tak, a sens tej etymologii można ująć słowami «kobieta z góry Kynthos (na wyspie Delos)».
Jeśli ktoś tego nie wiedział, powinien poczuć się zmieszany, o ile nie wstrząśnięty.

Tysiące smaków, tysiące nazw

Sery są zazwyczaj specjalnością lokalną, nic dziwnego, że sporo jest takich, które nazwę wywodzą od nazw miejscowych. Mamy tu brie, który zapożyczył nazwę od regionu Brie w północnej Francji, camembert nazwany tak od normandzkiej wsi Camembert, roquefort (lub rokfor) wyrabiany w Roquefort-sur-Soulzon na południu Francji, ementaler powstający w dolinie rzeki Emme w Szwajcarii zwanej Emmental. Włosi zaś upowszechnili ser parmeński, po włosku parmigiano, po polsku parmezan, a także gorgonzolę (miejscowość o takiej nazwie leży niedaleko Mediolanu), Anglicy mają zaś cheddar z nazwą zapożyczoną od wsi Cheddar w hrabstwie Somerset, z Holandii pochodzą edam i gouda (miasto Edam leży w północnej Holandii, Gouda w południowej).
Jest to tylko początek wyliczenia, bo podobno na świecie wytwarza się ok. 4 tys. rodzajów sera.